Eπισήμανση τροφίμων:Ενδείξεις μή προσυσκευασμένων τροφίμων

1. Για τρόφιμα που δεν είναι προσυσκευασμένα και προσφέρονται στον τόπο λιανικής πώλησης για άμεση πώληση στον καταναλωτή ή σε μονάδες ομαδικής εστίασης, ώς ελάχιστες ενδείξεις επί της πινακίδας ορίζονται:

   1. Η ονομασία πώλησης (όπως άρθρου 3 Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2000/13 περί τροφίμων και όχι είδους τροφίμου)/το είδος του τροφίμου

   2. Η ποιότητα του είδους και η ποικιλία αυτού, εφόσον προβλέπονται απο άλλες διατάξεις.

   3. Η χώρα καταγωγής ή ο τόπος προέλευσης του τροφίμου σύμφωνα με την οδηγία 2000/13 μέχρι της 12 Δεκεμβρίου 2014 και μετά τη θέση σε εφαρμογή του Καν.(Ε.Ε.) 1169/201 στις 13 Δεκεμβρίου 2014 με όσα καθορίζονται στο άρθρο 26 του εν λόγω κανονισμού καθώς και με την επιφύλαξη του άρθρου 10 παρ.3.

   4. Η τιμή ανα μονάδα μέτρησης όπως αυτή καθορίζεται ανωτέρω στο Κεφάλαιο 2, "ΚΑΝΟΝΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΣΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ"

2. Στους παραβάτες επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ώς κάτωθι:

   1. Μή αναγραφή των ελάχιστων ενδείξεων επί της πινακίδος χίλια ευρώ (€1000) ανά κωδικό προϊόντος

   2. Ελλιπής αναγραφή των ελάχιστων ενδείξεων επί πινακίδος πεντακόσια ευρώ (€500) ανά κωδικό προϊόντος

   3. Ανακριβής ή παραπλανητική αναγραφή των ελάχιστων ενδείξεων επί πινακίδας δύο χιλιάδες ευρώ (€2000) ανά κωδικό προϊόντος

Επισήμανση Τροφίμων

1. Η επισήμανση των τροφίμων περιλαμβάνει, σύμφωνα με τους όρους και υπό την επιφύλαξη των παρεκλίσεων που προβλέπονται στα άρθρα 4 έως 17, τις ακόλουθες υποχρεωτικές ενδείξεις:

   1. την ονομασία πωλήσεως·

   2. τον κατάλογο των συστατικών·

   3. την ποσότητα ορισμένων συστατικών ή κατηγοριών συστατικών σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7·

   4. την καθαρή ποσότητα, για τα προσυσκευασμένα τρόφιμα·

   5. την ημερομηνία ελάχιστης διατηρισιμότητας ή στην περίπτωση των τροφίμων που είναι μικροβιολογικώς εξαιρετικά αλλοιώσιμα, την τελική ημερομηνία ανάλωσης·

   6. τις ιδιαίτερες συνθήκες διατηρήσεως και χρήσεως·

   7. το όνομα ή την εμπορική επωνυμία και τη διεύθυνση του κατασκευαστή ή του συσκευαστή ενός πωλητή εγκατεστημένου στο εσωτερικό της Κοινότητας.

      Εν τούτοις, τα κράτη μέλη μπορούν, για το βούτυρο που παράγεται στην επικράτειά τους να μην απαιτούν παρά μόνον την ένδειξη του κατασκευαστή, του συσκευαστή ή του πωλητή.

      Υπό την επιφύλαξη της πληροφορήσεως που προβλέπεται στο άρθρο 24, τα κράτη μέλη ανακοινώνουν στην Επιτροπή και στα άλλα κράτη μέλη κάθε μέτρο που λαμβάνουν δυνάμει του δεύτερου εδαφίου·

   8. τον τόπο καταγωγής ή προελεύσεως στις περιπτώσεις που η παράλειψη της ενδείξεως αυτής θα ήταν δυνατόν να δημιουργήσει στον καταναλωτή εσφαλμένη εντύπωση σχετικά με τον πραγματικό τόπο καταγωγής ή προελεύσεως του τροφίμου·

   9. οδηγίες χρήσεως στην περίπτωση στην οποία η παράλειψή τους δεν θα επέτρεπε τη σωστή χρήση του προϊόντος·

   10. για τα ποσά με περιεκτικότητα σε οινόπνευμα μεγαλύτερη από 1,2 % κατ' όγκο, η αναγραφή του κτηθέντος κατ' όγκο αλκοολικού τίτλου.

2. Κατά παρέκκλιση της παραγράφου 1, τα κράτη μέλη μπορούν να διατηρήσουν για την εθνική τους παραγωγή τις εθνικές διατάξεις που επιβάλλουν την ένδειξη της επιχειρήσεως παρασκευής ή συσκευασίας.

3. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν επηρεάζουν τις ειδικότερες ή γενικότερες διατάξεις σχετικά με τα μέτρα και σταθμό (μετρολογία).

1. Δεν υπάγονται στις διατάξεις των άρθρων αυτών:

   1. Οι δραστηριότητες που ανήκουν ή την εκμετάλλευσή τους έχουν οι Ένοπλες Δυνάμεις, η Ελληνική Αστυνομία, το Πυροσβεστικό Σώμα και το Λιμενικό Σώμα– Ελληνική Ακτοφυλακή.

   2. Τα πρατήρια υγρών και αερίων καυσίμων που προορίζονται για εφοδιασμό κάθε μεταφορικού μέσου.

   3. Τα συνεργεία επισκευής και συντήρησης, τα φανοποιία και τα λιπαντήρια αυτοκινήτων και αγροτικών μηχανημάτων.

   4. Οι αποθήκες καυσίμων κεντρικών θερμάνσεων.

   5. Οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης κτιρίων.

   451. Οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις που εξυπηρετούν αποκλειστικώς νοσοκομεία, ξενοδοχεία, εγκαταστάσεις διασκέδασης και ψυχαγωγίας, εστιατόρια και πολυκαταστήματα, εφόσον είναι εγκατεστημένες και λειτουργούν στο χώρο των επιχειρήσεων αυτών και εξυπηρετούν τις λειτουργικές ανάγκες τους.

   6. Οι κινητές ή σταθερές μονάδες που εξυπηρετούν αποκλειστικά και μόνο συγκεκριμένο κατασκευαστικό δημόσιο ή ιδιωτικό έργο και βρίσκονται στον τόπο εκτέλεσης του έργου για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει το έτος, με την προϋπόθεση ότι στην αντίστοιχη Εγκεκριμένη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων συμπεριλαμβάνεται και η λειτουργία των εν λόγω μονάδων.

   7. Οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής που υπάγονται στις διατάξεις του ν. 2244/1994 (Α΄ 168).

   8. Οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις για την εξόρυξη, επεξεργασία μεταλλευτικών και λατομικών προϊόντων, όταν η επεξεργασία γίνεται εντός του μεταλλευτικού ή λατομικού χώρου και η άδεια λειτουργίας χορηγείται σύμφωνα με το ν.δ. 210/1973 (Α΄ 277) και το ν. 1428/1984 (Α΄ 43), όπως ισχύει.

   9. Παρασκευαστήρια καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα οποία αδειοδοτούνται σύμφωνα με τα άρθρα 39, 43 και 45 της Υγειονομικής Διάταξης Αιβ8577/1983 (Β΄ 526) και των οποίων τα παραγόμενα προϊόντα διατίθενται από τα καταστήματα αυτά αποκλειστικά μέσω λιανικής πώλησης.

   10. Οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης λιμένων.

   11. Οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις παροχής υπηρεσιών χαμηλής όχλησης, πλην αυτών που περιλαμβάνονται στην κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 2.

Αγορές Παραγωγών – Οικοτεχνία

2. 2. Στην οικοτεχνική τους δραστηριότητα, οι επαγγελματίες αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ως πρώτη ύλη γεωργικά προϊόντα με ανώτατο όριο το σύνολο της παραγωγής τους ή, κατ’ εξαίρεση και σε μικρές ποσότητες, προϊόντα που παράγονται στα όρια της αγροτικής τους εκμετάλλευσης ή του κτήματος της αγροτικής κατοικίας αλλά δεν είναι δηλωμένα στο ΟΣΔΕ. Όσοι συμμετέχουν σε αγροτικούς συνεταιρισμούς έχουν δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν στην οικοτεχνική τους δραστηριότητα το μέρος της παραγωγής τους που δεν διαθέτουν στον συνεταιρισμό.

ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΥΠΕΥΘΥΝΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

2. Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων δεν χρησιμοποιούν άλλες ουσίες πλην του πόσιμου νερού – ή, στην περίπτωση που ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 852/2004 ή ο παρών κανονισμός επιτρέπουν τη χρήση του, καθαρού νερού – για την εξάλειψη επιφανειακής μόλυνσης από προϊόντα ζωικής προέλευσης, εκτός εάν η χρήση της συγκεκριμένης ουσίας έχει εγκριθεί σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 12 παράγραφος 2. Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων πρέπει επίσης να τηρούν όλους τους όρους χρήσης οι οποίοι μπορεί να θεσπισθούν σύμφωνα με την ίδια διαδικασία. Η χρήση εγκεκριμένης ουσίας δεν επηρεάζει την υποχρέωση του υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων να τηρεί τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού.

ΟΥΣΙΕΣ Ή ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ Ή ΔΥΣΑΝΕΞΙΕΣ

1. Δημητριακά που περιέχουν γλουτένη, δηλαδή: σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη, όλυρα, σιτηρό kamut ή υβριδικές ποικιλίες τους, και προϊόντα με βάση τα δημητριακά αυτά, εκτός από:

   1. σιρόπια γλυκόζης με βάση το σιτάρι, συμπεριλαμβανομένης της δεξτρόζης ( 1 )·

   2. μαλτοδεξτρίνες με βάση το σιτάρι ( 1 )·

   3. σιρόπια γλυκόζης με βάση το κριθάρι·

   4. σιτηρά που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αλκοολούχων αποσταγμάτων, συμπεριλαμβανομένης της αιθυλικής αλκοόλης γεωργικής προέλευσης.

2. Καρκινοειδή και προϊόντα με βάση τα καρκινοειδή.

3. Αυγά και προϊόντα με βάση τα αυγά.

4. Ψάρια και προϊόντα με βάση τα ψάρια, εκτός από:

   1. ζελατίνη ψαριών που χρησιμοποιείται ως φορέας σκευασμάτων βιταμινών ή καροτενοειδών·

   2. ζελατίνη ψαριών ή ιχθυόκολλα που χρησιμοποιείται ως διαυγαστικό μέσο σε μπίρες και οίνους·

5. Αραχίδες (αράπικα φιστίκια) και προϊόντα με βάση τις αραχίδες.

6. Σόγια και προϊόντα με βάση τη σόγια, εκτός από:

   1. πλήρως ραφιναρισμένο σογιέλαιο και λίπη που προέρχονται από σόγια ( 1 )·

   2. τοκοφερόλες που έχουν αναμειχθεί με φυσικό τρόπο (E306), φυσική D-άλφα τοκοφερόλη, φυσική D-άλφα οξική τοκοφερόλη, φυσική D-άλφα ηλεκτρική τοκοφερόλη από σπέρματα σόγιας·

   3. φυτοστερόλες και φυτοστερολεστέρες που προέρχονται από φυτικά έλαια από σπέρματα σόγιας·

   4. φυτοστανολεστέρα που παράγεται από στερόλες φυτικών ελαίων από σπέρματα σόγιας.

7. Γάλα και προϊόντα με βάση το γάλα (συμπεριλαμβανομένης της λακτόζης), εκτός από:

   1. τον ορό γάλακτος που χρησιμοποιείται για την παραγωγή αλκοολούχων αποσταγμάτων συμπεριλαμβανομένης της αιθυλικής αλκοόλης γεωργικής προέλευσης·

   2. λακτιτόλη.

8. Καρποί με κέλυφος, δηλαδή: αμύγδαλα (Amygdalus communis L.), φουντούκια (Corylus avellana), καρύδια (Juglans regia), καρύδια κάσιους (Anacardium occidentale), καρύδια πεκάν [Carya illinoiesis (Wangenh.) Κ. Koch], καρύδια Βραζιλίας (Bertholletia excelsa), φυστίκια (Pistacia vera), καρύδια μακαντάμια ή καρύδια Κουίνσλαντ (Macadamia ternifolia) και προϊόντα με βάση τα ανωτέρω, εκτός από καρπούς με κέλυφος χρησιμοποιούνται για την παραγωγή αλκοολούχων αποσταγμάτων συμπεριλαμβανομένης της αιθυλικής αλκοόλης γεωργικής προέλευσης.

9. Σέλινο και προϊόντα με βάση το σέλινο.

10. Σινάπι και προϊόντα με βάση το σινάπι.

11. Σπόροι σησαμιού και προϊόντα με βάση τους σπόρους σησαμιού.

12. Το διοξείδιο του θείου και οι θειώδεις ενώσεις σε συγκεντρώσεις άνω των 10 mg/kg ή 10 mg/litre εκπεφρασμένα ως SO 2 που υπολογίζονται στα προϊόντα που προσφέρονται έτοιμα για κατανάλωση ή που ανασυστάθηκαν σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή.

13. Λούπινο και προϊόντα με βάση το λούπινο.

14. Μαλάκια και προϊόντα με βάση τα μαλάκια.

( 1 ) Και τα προϊόντα τους, στον βαθμό που η επεξεργασία την οποία έχουν υποστεί δεν είναι πιθανό να αυξήσει το επίπεδο αλλεργιογένεσης που εκτιμήθηκε από την ΕΑΑΤ για το σχετικό προϊόν από το οποίο προέρχονται.

Εθνικά μέτρα για τα μη προσυσκευασμένα τρόφιμα

1. Για τα τρόφιμα που προσφέρονται μη προσυσκευασμένα για πώληση στον τελικό καταναλωτή ή σε μονάδες ομαδικής εστίασης ή για τα τρόφιμα που συσκευάζονται στον τόπο πώλησης, εφόσον το ζητήσει ο αγοραστής, ή προσυσκευάζονται για άμεση πώληση,

   1. η παροχή των ενδείξεων που ορίζονται στο άρθρο 9 παράγραφος 1 στοιχείο γ) είναι υποχρεωτική·

Κατάλογος υποχρεωτικών ενδείξεων

1. 3. Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων δεν χρησιμοποιούν άλλες ουσίες πλην του πόσιμου νερού – ή, στην περίπτωση που ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 852/2004 ή ο παρών κανονισμός επιτρέπουν τη χρήση του, καθαρού νερού – για την εξάλειψη επιφανειακής μόλυνσης από προϊόντα ζωικής προέλευσης, εκτός εάν η χρήση της συγκεκριμένης ουσίας έχει εγκριθεί σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 12 παράγραφος 2. Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων πρέπει επίσης να τηρούν όλους τους όρους χρήσης οι οποίοι μπορεί να θεσπισθούν σύμφωνα με την ίδια διαδικασία. Η χρήση εγκεκριμένης ουσίας δεν επηρεάζει την υποχρέωση του υπευθύνου επιχείρησης τροφίμων να τηρεί τις απαιτήσεις του παρόντος κανονισμού.

Έναρξη λειτουργίας μονάδων τροφίμων οικοτεχνικής παρασκευής − Διαδικασία εγγραφής στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Οικοτεχνίας (ΚΗΜΟ)

5. 2. Αν η Αίτηση Εγγραφής εγκριθεί, η αρμόδια Δ.Α.Ο.Κ. ολοκληρώνει τη διαδικασία εγγραφής του ενδιαφερόμενου στο ΚΗΜΟ και με το μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της περ. α΄ αποστέλλει και τον μοναδικό Αριθμό Εγγραφής του υπεύθυνου της μονάδας. Η αρμόδια Δ.Α.Ο.Κ. εκδίδει έντυπη Βεβαίωση Εγγραφής του ενδιαφερόμενου, υπογεγραμμένη από τον Προϊστάμενο της, στην οποία αναγράφεται και ο μοναδικός Αριθμός Εγγραφής του. Ο Αριθμός Εγγραφής είναι εξαψήφιος ήτοι ο κωδικός του Νομού και η αύξουσα σειρά εγγραφής σε σύνολο Χώρας, με επιπλέον το γραμματικό πρόθεμα GR.

Επίσημοι έλεγχοι, καταχώριση και έγκριση

2. Ειδικότερα, κάθε υπεύθυνος επιχείρησης τροφίμων κοινοποιεί στη σχετική αρμόδια αρχή, με τον τρόπο που απαιτεί η τελευταία, κάθε εγκατάσταση υπό τον έλεγχό του η οποία εκτελεί οιοδήποτε στάδιο παραγωγής, μεταποίησης και διανομής τροφίμων, προκειμένου να καταχωρισθεί.

   Οι υπεύθυνοι επιχειρήσεων τροφίμων εξασφαλίζουν επίσης ότι η αρμόδια αρχή διαθέτει πάντοτε τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες για τις εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της κοινοποίησης οιασδήποτε σημαντικής αλλαγής των δραστηριοτήτων και του κλεισίματος υφιστάμενης εγκατάστασης.

Αγορές Παραγωγών – Οικοτεχνία

2. 3. Στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων συνιστάται Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Οικοτεχνίας (ΚΗΜΟ), στο οποίο καταγράφονται οι παραγωγοί αλλά και τα είδη των προϊόντων που παράγονται στα πλαίσια της οικοτεχνίας. Για την εγγραφή και την ανανέωση εγγραφής στο ΚΗΜΟ ορίζεται παράβολο δέκα (10) ευρώ.

Εθνικά μέτρα για την προσαρμογή των απαιτήσεων του Παραρτήματος II του Καν (ΕΚ) 852/2004 στη βάση του άρθρου 13 σημείο 3 αυτού για την παραγωγή τροφίμων ζωικής προέλευσης από «μικρές επιχειρήσεις» που παράγουν προϊόντα με παραδοσιακά χαρακτηριστικά ή/ και δραστηριοποιούνται σε περιοχές υποκείμενες σε ειδικούς γεωγραφικούς περιορισμούς.

Υπό την προϋπόθεση ότι λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την επίτευξη του σκοπού του Κανονισμού (ΕΚ) 852/2004 και την αποφυγή επιμολύνσεων:

1. Η θύρα εισόδου Α΄ υλών, βοηθητικών υλών, υλικών συσκευασίας, προσωπικού και η θύρα εξόδου τελικών προϊόντων και προσωπικού δύναται να είναι κοινές.
2. Επιτρέπεται η μη τήρηση της γραμμικής ροής.
3. Επιτρέπεται η χρήση κοινού εξοπλισμού για την πλύση τόσο των τροφίμων όσο και των χεριών.
4. Η είσοδος και η έξοδος δύναται να γίνεται απευθείας από τον χώρο παραγωγής.
5. Ελλείψει χωριστού χώρου επιτρέπεται ο καθαρισμός, η απολύμανση και η αποθήκευση των σκευών εντός του χώρου παραγωγής
6. Επιτρέπεται η αποθήκευση πρώτων υλών και τελικών προϊόντων στον ίδιο ψυκτικό θάλαμο.
7. Επιτρέπεται η αποθήκευση των προϊόντων καθαρισμού σε ειδικό για το σκοπό αυτό ερμάριο τοποθετημένο εντός του χώρου παραγωγής.
8. Δεν είναι υποχρεωτική η ύπαρξη αποδυτηρίων.

Παρεκκλίσεις από τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 852/ 2004 σε εφαρμογή του άρθρου 7 του Καν. (ΕΚ) 2074/2005 για τα προϊόντα με βάση το γάλα με παραδοσιακά χαρακτηριστικά.

1. Επιτρέπεται η κατασκευή των τοίχων, των οροφών και των δαπέδων των θαλάμων κατά την πρώτη φάση ωρίμανσης αλλά και των ψυκτικών χώρων κατά την δεύτερη φάση της ωρίμανσης από υλικά που δεν είναι λεία, στεγανά ή απορροφητικά ή ανθεκτικά στη διάβρωση καθώς και η χρήση φυσικών γεωλογικών τοίχων.
2. Επιτρέπεται η φυσική ξήρανση των τυριών τυρογάλακτος εκτός της εγκατάστασης με τη χρήση κατασκευής σε προφυλαγμένο χώρο και με κατάλληλο προστατευτικό πλέγμα, υπό την προϋπόθεση ότι αποτρέπονται ικανοποιητικά όλες οι πιθανές περιβαλλοντικές πηγές μόλυνσης.
3. Επιτρέπεται η κατασκευή θυρών και παραθύρων των εγκαταστάσεων από ξύλο.
4. Επιτρέπεται η χρήση ξύλινων βαρελιών για την ωρίμανση και διάθεση τυριών με παραδοσιακά χαρακτηριστικά. Τα ξύλινα βαρέλια απολυμαίνονται με νερό θερμοκρασίας βρασμού ή με ατμό χωρίς τη χρήση χημικών ουσιών.
5. Επιτρέπεται η χρήση ξύλινων αντικειμένων και εξοπλισμού όπως αναδευτήρων, καλουπιών, υποστηριγμάτων και ραφιών από ξύλο, υπό την προϋπόθεση ότι συντηρούνται τακτικά για την προστασία του παραγόμενου προϊόντος από φυσικούς κινδύνους.
6. Επιτρέπεται η ανάπτυξη επιφανειακής ευρωτίασης κατά το στάδιο της πρώτης ωρίμανσης των σκληρών και ημίσκληρων τυριών.